Verklaring van Sikyong Dr. Lobsang Sangay ter gelegenheid van de 56ste herdenking van de Tibetaanse Nationale Volksopstand
Wij zijn hier bijeen om de dappere mannen en vrouwen te herdenken die zesenvijftig jaar geleden hun levens hebben gegeven voor de Tibetaanse zaak. Wij zijn hier ook samengekomen om onszelf er aan te herinneren om met grote vastberadenheid, moed en betrokkenheid door te gaan met de geweldloze strijd van het Tibetaanse volk.
Mijn mede-Tibetanen, ik wil u berichten dat de situatie in Tibet grimmig blijft, maar de doorgaande moed van het Tibetaanse volk is sterk en wordt sterker. Sinds de vreedzame protesten in 2008 uitbraken, en de aanhoudende zelfverbrandingsprotesten op het gehele plateau doorgaan, is Tibet feitelijk afgegrendeld. De beperkingen van de bewegingsvrijheid van Tibetanen zijn sterk geïntensiveerd. Tibetanen moeten bij meerdere controleposten in belangrijke stedelijke centra onder constante bewakingscamera’s hun identiteitskaarten tonen, die voorzien zijn van geavanceerde tweede generatie chips. Zoals een Tibetaan deze vernedering beschreef: “Je identiteitskaart is als je schaduw. Zonder kan je je niet verplaatsen.” De situatie van de toegenomen restricties is zo buitensporig dat zelfs Chinese toeristen het initiatief namen om het commentaar te geven dat de huidige omstandigheden in Tibet zijn zoals in een ‘oorlogszone’.
Tibetanen zijn in het bijzonder ongerust over de aankondiging in 2014 van de Chinese Staatsraad om de status van de gemeentes Shigatse en Chamdo op te waarderen tot die van steden. Hoewel Tibetanen economische ontwikkeling in de vorm van modernisering verwelkomen, is hun ervaring ten aanzien van urbanisatie er een van economische marginalisering, sociale uitsluiting en milieuvervuiling. Lhasa is een goed voorbeeld. De stad heeft een exponentiële stedelijke expansie ondergaan, die Chinese migrantenwerknemers uit heel China heeft aangetrokken. Deze bevolkingsverschuiving heeft het hart van de Tibetaanse cultuur getransformeerd tot een ander “Chinatown”, waar Tibetanen in kleine getto’s wonen die omgeven zijn door een groeiend verstedelijkt China. Wij vrezen dat dezelfde negatieve transformatie zal gebeuren met Shigatse en Chamdo, met een immense vermindering van het vermogen van het Tibetaanse volk om hun cultuur en identiteit te bewaren. Tegelijkertijd zijn de Tibetanen bang dat Chinese kolonisten plattelands en nomadisch Tibet zal verpletteren en laten wegzakken.
Dit zijn enkele van de vele uitdagingen waar wij in Tibet mee geconfronteerd worden. Toch geloof ik dat we de inzet, vastberadenheid en collectieve wil hebben om deze te overwinnen. Tibetanen in Tibet hebben de ene door de staat gesponsorde ramp na de andere overleefd. Rampen zoals de Grote Sprong Voorwaarts in de vijftiger jaren en de Culturele Revolutie in de jaren zestig hebben niet de volhardende geest van het Tibetaanse volk doen wankelen. Van de krijgswet die in Lhasa in 1989 werd opgelegd, tot de “strike hard campagnes” om dissidentie te smoren, en campagnes zoals het Western China Development programma, hebben niet de moed van het Tibetaanse volk verminderd. Van de opstand in 1959, die wij vandaag eren, via de decennia van vreedzame protesten, met inbegrip van de demonstraties in 2008 in geheel Tibet en de meer dan honderd zelfverbrandingen, blijft de Tibetaanse wil om te leven als een samenhangend volk en te strijden voor gerechtigheid standvastig.
In Tibet zingen, schilderen en schrijven kunstenaars allen met een geest die moed inspreekt en met een verhoogd gevoel van verantwoordelijkheid voor de Tibetaanse zaak. Binnen Tibet versterkt een nieuwe spirituele, culturele en intellectuele renaissance de Tibetaanse trots en eenheid. Van de bescheiden verzamelaars van yartsa gunbu (de schimmel van een rups) tot de onvermoeibare vrachtwagenchauffeurs, boeren en nomaden, tot monniken en nonnen. Tibetanen brengen tijd door in een gemeenschappelijk streven om in waardigheid te leven en met een gemeenschappelijke identiteit. Deze zakken vol ideeën en oases van Tibets gemeenschappelijke aspiraties zullen zich samenvoegen tot een mooie toekomst voor alle mensen van Tibet.
De retoriek die vandaag uit China komt, is dat Tibetanen hun eigen meesters zijn geworden. Om deze retoriek te verwezenlijken, dringen wij er bij de Chinese leiders op aan om de Tibetanen Tibet te laten besturen. Wanneer China het plan zegt te hebben om de vijftigste verjaardag van de zogenaamde Tibetaanse Autonome Regio (TAR) te vieren, zouden de voorstanders van de harde lijn in Beijing er aandacht aan moeten besteden dat repressie alleen wrok zal genereren. Wij hebben de opmerkingen van president Xi Jinping vernomen dat de Tibetaanse cultuur en taal behouden moeten blijven, toch ondermijnt de lokale ‘20-punten interne richtlijnen’ van de autoriteiten in Amdo beiden.
Van de kant van de Kashag blijven wij volledig toegewijd aan de Middenweg Aanpak om niet te zoeken naar afscheiding van China maar naar ware autonomie voor het Tibetaanse volk. Om ware autonomie voor het Tibetaanse volk te realiseren, heeft de Task Force, een adviesorgaan van de Kashag, in de eerste week van januari een diepgaande discussie gevoerd over de politieke ontwikkelingen in Tibet, over kwesties die de toekomst van de dialoog met de Chinese leiders aangaan en over ontwikkelingen in het grotere internationale politieke landschap. Het Tibetaanse leiderschap is er sterk van overtuigd dat de enige manier om de Tibetaanse zaak op te lossen door middel van dialoog is tussen de afgezanten van Zijne Heiligheid de Dalai Lama en de vertegenwoordigers van het Chinese leiderschap. De afgezanten van Zijne Heiligheid de Dalai Lama zijn elk moment en iedere plaats bereid tot een dialoog met hun Chinese equivalenten.
In dit opzicht blijven wij zeer erkentelijk voor de recente verklaring van het Amerikaanse State Department die dialoog tussen de vertegenwoordigers van Zijne Heiligheid de Dalai Lama en de Chinese leiders aanmoedigt: “Wij geloven dat alle mensen in de Volksrepubliek China van de vruchten van dialoog kunnen profiteren en dringen er bij de Chinese regering op aan om de kans grijpen om verder in contact treden met de Dalai Lama.”
Wij verwelkomen ook de opmerkingen van president Barack Obama bij het jaarlijkse ontbijtgebed in Washington D.C., waarbij hij Zijne Heiligheid de Dalai Lama beschrijft als een “goede vriend” en een “krachtig voorbeeld van wat het betekent om mededogen in de praktijk te brengen” en een persoon die “ons inspireert om te pleiten voor de vrijheid en de waardigheid van alle menselijke wezens.”
Ik ben verheugd mee te kunnen delen dat wij binnen India een toegenomen bewustzijn zien over het belang van Tibet en dat er meer platforms zijn voor de discussie over de Tibetaanse kwestie. Er is ook het besef dat de Tibetaanse regering in ballingschap zowel een werkelijke democratische politieke entiteit is als dat zij effectief is. De trots van onze democratie is de publieke inspraak en wij blijven de Tibetaanse publieke diepere betrokkenheid bij het democratische proces aanmoedigen.
Dit jaar zullen het Tibetaanse volk en onze vrienden over de hele wereld de 80ste verjaardag van Zijne Heiligheid de Dalai Lama vieren. Bij deze mijlpaal bidden wij voor een lang leven voor Zijne Heiligheid de Dalai Lama en een doorgaande goede gezondheid. Het kenmerk van het Tibetaanse volk is geweldloosheid, en de door onze oudere generatie omarmde waarden, van nederigheid, integriteit en veerkracht, moeten worden omarmd door jongere generaties. Dit is zowel ons politieke kapitaal als onze politieke toevlucht.
Bovenal is de eerste prioriteit van de Kashag het onderwijs. In deze inspanning moedigt de Kashag Tibetanen uit alle lagen van de maatschappij aan om diep betrokken te zijn bij het onderwijs van hun kinderen.
Ik grijp deze gelegenheid aan om al onze Tibet support groepen van Berlijn tot Brussel, van Canberra tot Kaapstad en van Tokyo tot Taipei te bedanken voor hun nobele inspanningen en voor het ondersteunen van rechtvaardigheid en vrijheid voor de Tibetanen. Te midden van extremisme en gewelddadige conflicten in de wereld is Tibet een model van gematigdheid en geweldloosheid, dat verdient uw voortgaande steun. Wij betuigen ook onze diepe dankbaarheid aan de mensen en de regering van India voor hun vrijgevigheid en gastvrijheid.
Mijn mede-Tibetanen, nogmaals, en met diepe hoop en dankbaarheid, namens de zes miljoen Tibetanen, bied ik mijn oprechte gebeden aan voor een lang leven van Zijne Heiligheid, de grootse 14de Dalai Lama. Vandaag eren en schenken wij onze diepste eerbied aan de dappere mannen en vrouwen die hun leven voor de Tibetaanse zaak hebben opgeofferd. Mogen alle Tibetanen met doorgaande vastberadenheid trouw blijven aan het doel van onze voorvaders en -moeders, onze zusters en broeders, en aan al degenen die hun leven hebben geofferd om het leed van de Tibetanen te beëindigen en vrijheid voor Tibet terug te brengen.
Lang leve zijne Heiligheid de Dalai Lama en Bod Gyalo.
Sikyong Dr. Lobsang Sangay
10 maart 2015